Rozwój fizyczny oraz zdrowie dzieci i młodzieży jest głównym problemem
społecznym państwa. Zapewnienie optymalnych warunków do wszechstronnego rozwoju
w okresach ontogenezy prenatalnej i postratalnej stanowić będzie o wysokiej
wartości biologicznej młodego pokolenia. Stąd też badania auksologiczne
progresywnego okresu ontogenezy budzą coraz większe zainteresowanie
przedstawicieli nauk biologicznych, medycznych i społecznych, natomiast w
zakresie oceny i kontroli rozwoju głównie rodziców, lekarzy, pedagogów i
wychowawców. Znajomość tych zagadnień umożliwia optymalne monitorowanie
procesami wzrastania i dojrzewania dzieci i młodzieży, a informacje z tego
zakresu należą do pozytywnych mierników zdrowia. Dotychczasowe wyniki prac
naukowo-badawczych wzbogacają naszą wiedzę dotyczącą prawidłowości i uwarunkowań
procesów wzrastania i rozwoju dzieci głównie w okresach edukacji szkolnej. Z
badań J. Cieślika [1979] wiemy, że różne są modele wzrastania i rozwoju dzieci i
młodzieży środowisk miejskich, wiejskich, czy też regionów, które modyfikowane
czynnikami środowiskowymi ulegają przemianom w czasie. Różnice w przebiegu
procesów rozwojowych między populacjami oraz w ich obrębie zdeterminowane są
czynnikami genetycznymi i modyfikowane środowiskowymi. Oznacza to, że dobre
warunki bytowe (żywienie, higiena, opieka lekarska) stymulują rozwój, natomiast
gorsze warunki będą hamować genetycznie zdeterminowane możliwości rozwojowe
osobnika. Klasycznym przykładem determinacji genetycznej jest występowanie w
obrębie tej samej populacji różnic w procesach wzrastania i rozwoju między
chłopcami i dziewczętami. Chłopcy w porównaniu z dziewczętami charakteryzują się
walniejszym tempem rozwoju przejawiającym się późniejszymi procesami kostnienia,
wyrzynaniem się zębów stałych, dojrzewaniem płciowym oraz późniejszym (trwającym
około dwóch lat) zakończeniem procesów wzrastania. Z kolei przykładem wpływu
modyfikatorów środowiskowych kształtowanych rozwojem cywilizacji [Malinowski
1977] jest zjawisko trendu sekularnego (tendencja przemian, zmienność czasowa) w
procesach wzrastania i rozwoju, które znajdują odzwierciedlenie w osiąganiu
wyższych wartości ostatecznych wymiarów ciała pomiędzy kolejnymi, pokoleniami,
oraz akceleracji rozwoju, przez co rozumie się przyspieszenie rozwoju
biologicznego i dojrzewania, wcześniejsze osiąganie kolejnych etapów rozwoju
między pokoleniami (zmian wymiarów, proporcji ciała, tempa i rytmu wzrastania).